بررسی و تحلیل مقدمه ها در شرح نویسی بر متون ادبی

Authors

احمد رضی

زینب رفاهی بخش

abstract

شرح‏نویسی بر متون ادبی در دورۀ معاصر از ابزارهای مهم ترویج ادب فارسی به شمار می‏رود و نقش مهمی در فرایند فهم مخاطبان ادبیات دارد. شرح‏ها با برقراری رابطه میان خواننده، متن ادبی و شاعر یا نویسنده، فهم متن را آسان و زمینۀ خوانش‏های تازه را از متن فراهم می‏آورند. مقدمه‏‏نویسی در شرح‏ها اهمیت ویژه‏ای دارد، بخش مهمی از اهداف شارحان به وسیلۀ مقدمه‏ها تأمین می‏شود و مخاطبان از طریق مقدمه‏ها با محتوا، ساختار شرح‏ها و آثار مشروح آشنا می‏شوند. در این مقاله ضمن اشاره به اهمیت و پیشینۀ شرح‏نویسی، بر ضرورت رعایت اصول مقدمه‏نویسی در شرح‏ها تأکید شده و با بررسی 150 مقدمه از شرح‏های چاپ شده، مهمترین مباحث آنها گزارش، و ویژگی‏های مقدمۀ مطلوب در این‏گونه آثار معرفی شده است. در پایان به این نتیجه رسیده ایم که مقدمه‏های مطلوب در شرح‏های متون ادبی مقدمه‏هایی‏اند که متناسب با نوع اثر، سطح دانش مخاطب و اهداف شرح، مطالب مورد نیاز خوانندگان را در حجمی مناسب، به صورت مستدل و مستند، در ساختاری منسجم ارائه کنند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مبانی شرح نویسی بر متون ادبی

بررسی شرح هایی که بر متون گوناگون تألیف شده است و مقایسه رویکرد و روش آن ها، نشان می دهد که آن ها از سبک و سیاق ثابت و یکسانی که مبنایی مشخص و تعریف شده داشته باشد، پیروی نمی کنند. برای شرح متن اتخاذ روشی علمی متناسب با ماهیت آن، لازم و ضروری است؛ بنابراین برای رسیدن به چنین روشی، شارح باید با درنظر گرفتن نوع متن، سطح مخاطبان و هدف خود از شرح نویسی، روشی را برگزیند که با ویژگی های هر متن بیشتری...

full text

پژوهشی در فهرست نویسی برای کتابهای فارسی (بر پایه متون ادبی)

کتاب یکی از تجلّیات مبارک تمدن بشری در ازای زندگی و تکامل معنوی اوست که در ایران زمین سابقه ای بسیار طولانی دارد. از پیش از اسلام آگاهی کافی نداریم ولی در دورۀ اسلامی از کتاب و فهرست نویسی برای کتابخانه ها اطلاعاتی مستند به دست داریم. "کتاب" و "تعلیم "در تمدن اسلامی پایگاهی، رفیع دارد تا بدان اندازه که نخستین پیام پروردگار به رسول اکرم ص با" اقرأ" آغاز می گردد و در آن به آموختن و تعلیم سفارش می ...

full text

آسیب شناسی ساختار«شرح نویسی» در حوزه فهم متن ادبی

طبقه بندی سنّتی و گاه غیرعلمی، بر پیکره نظام آموزشی و پژوهشی ادبیات فارسی سایه انداخته و عمدهً حوزه دانش و پژوهش ادبی به رشد و بالندگی چندانی دست نیافته است. شرح و تفسیر متن، با این هدف که پیچیدگی های متن زدوده و خواننده به درکی ژرف و پویا از متن هدایت شود، در این حوزه جای می گیرد. در این میان، نقش شارح و تاویل کننده متن بسیار اهمیّت دارد؛ چرا که او باید بتواند بین جهان متن و جهان خواننده گفتگویی ...

full text

آسیب شناسی ساختار«شرح نویسی» در حوزة فهم متن ادبی (با نگاهی انتقادی به شرح های حافظ)

 طبقه بندی سنّتی و گاه غیرعلمی، بر پیکرة نظام آموزشی و پژوهشی ادبیات فارسی سایه انداخته و عمدةً حوزة دانش و پژوهش ادبی به رشد و بالندگی چندانی دست نیافته است. شرح و تفسیر متن، با این هدف که پیچیدگی‌های متن زدوده و خواننده به درکی ژرف و پویا از متن هدایت شود، در این حوزه جای می‌گیرد. در این میان، نقش شارح و تاویل کنندة متن بسیار اهمیّت دارد؛ چرا که او باید بتواند بین جهان متن و جهان خواننده گفتگویی...

full text

سیر تحول شرح نویسی بر متون ادب فارسی(1313-1387)

شرح‏نویسی بر متون ادب فارسی در دهه‏های گذشته از رونق فراوانی برخوردار بوده است و شارحان زیادی با اهداف مختلف دست به انتشار آثاری زده‏اند، که در آنها متن کامل یا گزیده‏ای از آثار ادبی پیشینیان، همراه توضیحات و تعلیقات، آورده شده است. اما در میان شارحان از ادب‏دوستان کم‏مایه تا پژوهشگران برجسته‏ای چون فروزانفر، مینوی، یوسفی و دیگران، وجود دارند. هرچند شرح‏نویسی سابقه طولانی دارد، اما به‏واقع، ا...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
ادب پژوهی

Publisher: دانشگاه گیلان

ISSN 1735-8027

volume 4

issue 11 2010

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023